Mieszkam na Szlaku Orlich Gniazd (2024/2025)
Projekt „Mieszkam na Szlaku Orlich Gniazd”, realizowany w roku szkolnym 2024/2025 w ramach ogólnopolskiej kampanii „Cała Polska czyta dzieciom”, zintegrował uczniów klas IIa i IIb Szkoły Podstawowej nr 33 w Częstochowie, klasy III Szkoły Podstawowej nr 22 w Częstochowie oraz klasy III Szkoły Podstawowej nr 39 w Częstochowie.
Pomysłodawczyniami i koordynatorkami projektu były nauczycielki bibliotekarki, Anna Dąbrowska i Anna Hiller, a nad jego realizacją w poszczególnych szkołach czuwały: Małgorzata Grzybek (Szkoła Podstawowa nr 22 im. Gabriela Narutowicza w Częstochowie), Wanda Kolman (Szkoła Podstawowa nr 39 im. Marii Konopnickiej w Częstochowie), Małgorzata Mazur (Szkoła Podstawowa nr 33 im. Marii Kownackiej w Częstochowie).

Projekt promował współpracę między uczniami poprzez cykliczne warsztaty, spotkania online i zajęcia terenowe, rozwijając przy tym kompetencje w zakresie:
- umiejętności czytelniczych,
- nowych technologii,
- kompetencji społecznych i obywatelskich,
- znajomości tradycji i kultury regionu.
Dzięki projektowi uczestnicy mieli okazję:
- poznawać rówieśników z innych szkół i wspólnie podejmować edukacyjne wyzwania,
- rozwijać umiejętności pracy w grupie i kreatywnego myślenia,
- brać udział w ciekawych warsztatach, które wzbogacają ich wiedzę i doświadczenia.
W ramach projektu odbyły się spotkania:
„Szlakiem jurajskich warowni – poznajmy się”
Pierwsze spotkanie uczestników projektu odbyło się w Publicznej Bibliotece Pedagogicznej RODN „WOM” w Częstochowie. Podczas wydarzenia dzieci zapoznały się z tematyką projektu oraz harmonogramem działań. Miały również okazję dowiedzieć się więcej o Szlaku Orlich Gniazd, poznać swoje szkoły i siebie nawzajem. Spotkanie miało charakter organizacyjno-integracyjny, a jego celem była wzajemna współpraca i lepsze poznanie się. Uczniowie zwiedzili także bibliotekę, odkrywając jej bogate zasoby.
„W poszukiwaniu śladów morza na Jurze”
Podczas warsztatów czytelniczo-plastycznych z pokazem multimedialnym uczniowie poznali historię prehistorycznego morza, które 160 milionów lat temu pokrywało dzisiejszą Polskę. Mieli okazję przyjrzeć się skamieniałościom dawnych stworzeń morskich oraz wykonali własne modele amonitów z plasteliny.
„Miasto Olsztyn” – spotkanie online
Podczas wideokonferencji uczestnicy wysłuchali opowieści o historii zamku w Olsztynie i legendzie o Maćku Borkowicu. Każda klasa miała za zadanie stworzyć makietę zamku, która zostanie zaprezentowana na zakończenie projektu.
„Braterskie zamki Mirów i Bobolice”
W ramach zajęć czytelniczych z elementami kodowania uczniowie zapoznali się z burzliwą historią zamków w Bobolicach i Mirowie. Dzięki multimedialnemu spacerowi odkrywali uroki Grzędy Mirowskiej, a na zakończenie zajęć odtwarzali legendę o Mirze i Bobolu na macie do kodowania.
„Straszny pies z Ogrodzieńca. Turniej Dam i Rycerzy”
W Szkole Podstawowej nr 39 w Częstochowie odbył się „Turniej Dam i Rycerzy”, w ramach którego uczestnicy przenieśli się w średniowieczny klimat. Uczestnicy przebrani w historyczne stroje poznali dzieje zamku w Ogrodzieńcu oraz legendę o czarnym psie. Niespodzianką była wizyta przedstawicieli Drużyny Najemnej Miecza i Strzały Denemis Częstochowa. Pan Paweł Bokwa, herbu Czarny Pies, Pan Igor Małyska, herbu Locha oraz Pan Jakub Michoń, poczet herbowy Doliwa zaprezentowali broń i zbroje oraz stoczyli widowiskowy pojedynek pod czujnym okiem uczniów. Dzięki ich opowieściom dzieci mogły przenieść się w świat dawnych zwyczajów, poznać tajniki zbroi i zrozumieć, jak wyglądało życie rycerzy w minionych czasach. Nie zabrakło również turniejowych zmagań i dworskich zabaw. Na zakończenie spotkania koordynatorki projektu Anna Hiller i Anna Dąbrowska poprowadziły wspólny taniec w kręgu i wręczyły podziękowania zacnym Gościom, certyfikaty udziału dla poszczególnych klas i dyplomy dla najlepszych i najbardziej aktywnych uczestników. Był też czas na pamiątkowe fotografie. Uczniowie z entuzjazmem dzielili się swoimi wrażeniami, podkreślając, że była to nie tylko świetna zabawa, ale także cenna lekcja historii. Całe wydarzenie zakończyło się gromkimi brawami dla organizatorów i gości, a atmosfera średniowiecznej przygody na długo pozostanie w pamięci wszystkich uczestników.
Gry i zabawy z legendą w tle – gra terenowa podsumowująca projektowe zmagania
Ostatnie spotkanie w ramach projektu odbyło się w parku przy Szkole Podstawowej nr 22 w Częstochowie. Uczniowie, podzieleni losowo na zespoły, rywalizowali w pokonywaniu 11 stacji zadaniowych. Wspólna zabawa sprzyjała integracji oraz doskonaleniu umiejętności współpracy – zespoły tworzyli uczniowie różnych szkół i klas, co wymagało szybkiego poznania się i znalezienia wspólnego języka. Osiem zespołów o nazwach związanych z tematyką projektu (np. Gniazdownicy, Drużyna Czarnego Psa czy Jurajscy Rycerze) wykonywały różnorodne zadania edukacyjne i sprawnościowe. Wśród zadań znalazła się „Opowieść z amonitem w tle” – drużyny miały za zadanie uzupełnić tekst z lukami, wykazując się znajomością legend i opowieści. Na kolejnym stanowisku, „W krainie skał i zamków”, uczniowie dopasowywali ilustracje do właściwych podpisów, poznając ciekawostki o charakterystycznych elementach architektury i pomnikach na Szlaku Orlich Gniazd.
Zadanie „Legendy Jury” polegało na rozwiązaniu szyfru. Była to doskonała okazja do ćwiczenia logicznego myślenia i współpracy w grupie. Podczas zadania „Określanie punktów na mapie” uczestnicy lokalizowali zamki i wyznaczali ich położenie na mapie Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Dużo emocji i radości wzbudziły zadania sprawnościowe. Uczniowie brali udział w rycerskich zabawach: trafiali woreczkami z grochem do kubła, przesypywali piasek na czas, pokonywali slalom z jajkiem oraz wykonywali rzuty do celu. W zadaniu „Zdobądź zamek”, drużyny musiały współpracować, manewrując makietą tak, aby umieścić piłeczki w odpowiednich otworach symbolizujących zdobycie zamku.
Po każdym poprawnie wykonanym zadaniu drużyny otrzymywały wpis na karcie zadań i symboliczne denary. Wszyscy uczestnicy wykazali się dużym zaangażowaniem, kreatywnością i koleżeńską postawą. Rycerze Jury uzyskali aż 57 denarów i zdobyli I miejsce. Zwycięzcy otrzymali pamiątkowe dyplomy i książkowe upominki.
Na koniec spotkania odbyło się również rozstrzygnięcie konkursu na najlepszą makietę przedstawiającą zamek w Olsztynie. Uczniowie biorący udział w projekcie przygotowali wyjątkowe makiety, dlatego każda szkoła została wyróżniona za kreatywność oraz zaangażowanie.
Dzięki wspólnej zabawie uczniowie mogli nie tylko pogłębić swoją wiedzę, ale przede wszystkim rozwijać umiejętność pracy w zespole, doskonalić sprawność fizyczną i integrować się z rówieśnikami z innych szkół.
Tekst i zdjęcia: Anna Dąbrowska, Anna Hiller