„Podróż do Krainy Radości” - 2013/2014

Cykl zajęć przeprowadzony w bibliotece opierał się na programie zamieszczonym w czasopiśmie „Biblioterapeuta” (2012, nr 1, s. 3-20) pt. „Program zajęć biblioterapeutycznych Kiedy Pani Złość przychodzi z wizytą” autorstwa Lidii Ippoldt i Agnieszki Pospuły. Program miał charakter terapeutyczny, jego celem nie była więc ocena uczestników zajęć. Założeniem programu było wprowadzenie uczniów nie tylko w świat książki, tekstów literackich, opowiadań, ale także w obszar emocji człowieka. Program przeznaczony był dla uczniów, którzy często się złoszczą, czasami są agresywni, co utrudnia im nawiązywanie kontaktów i przyjaźni z rówieśnikami. Skierowany był do osób, które nie potrafią kontrolować złych emocji: złości, gniewu, a które chcą nauczyć się wrażliwości na potrzeby innych osób, dobrze funkcjonować w domu, w szkole czy placówce wychowawczej. Ważne było wzmocnienie poczucia własnej wartości u uczniów, którzy borykają się ze swoim upośledzeniem czy trudną sytuacją życiową.
Program obejmował 5 spotkań. Składał się z następujących tematów:
- Nasze emocje.
- Złość piękności szkodzi.
- Jak się nie złościć.
- Jak dobrze mieć przyjaciela.
- Uwaga agresja!!!

Głównymi celami programu była zmiana zachowania uczestników zajęć wobec siebie i innych, opanowanie umiejętności rozwiązywania sytuacji konfliktowych, nabycie umiejętności i nawyków zgodnej współpracy, wzmożenie swojej samooceny, stałości i równowagi emocjonalnej. Młodzież zrozumiała, że w szkole, w grupie społecznej należy kontrolować swoje zachowanie wobec innych, panować nad emocjami, przede wszystkim nad wybuchami złości. Konflikty należy rozwiązywać drogą inną, niż agresja.

Lekcje z młodzieżą prowadzone były według następujących etapów.
Na początku zajęć uczniowie mówili o swoim samopoczuciu, wydarzeniach codziennych minionego miesiąca. Zabawy integrujące oraz aktywizujące pomogły uczniom w pokonaniu lęku, swych słabości i ułomności. Następnym punktem zajęć było czytanie tekstów bajek i opowiadań. Treści dotyczyły następujących problemów: samoakceptacja, emocje, złość, agresja, tolerancja, przyjaźń, współpraca w grupie. Kolejnym etapem była praca nad tekstem i jego omówienie. Uczestnicy odpowiadali na pytania, omawiali rysunki znajdujące się w tekście, rolę głównych bohaterów. Po każdym tekście uczniowie wykonywali pracę plastyczną: rysowanie głównych postaci, kolorowanie przygotowanych wcześniej wydruków. Uwieńczeniem ich pracy było zorganizowanie wystawki.

Na zakończenie zajęć prowadząca sprawdzała samopoczucie uczniów za pomocą odpowiednich narzędzi biblioterapeutycznych.
Lekcje prowadzone były metodami aktywizującymi – były to: dyskusja, burza mózgów, pogadanka, rozmowa kierowana. Oprócz pracy z tekstem zastosowane zostały elementy arteterapii, muzykoterapii, choreoterapii. Istotne było wprowadzenie zabaw ruchowych. Zajęcia te były dla uczestników cennym źródłem wiedzy na temat książki i jej roli w życiu człowieka. Jednak głównym celem było osiągnięcie zmian w zachowaniu uczniów. Po zajęciach stali się bardziej otwarci, zaczęli nawiązywać kontakty z kolegami, stali się mniej agresywni i mniej się złościli,
a na ich twarzach częściej gościł uśmiech. Grupa nauczyła się tolerancji i szacunku wobec innych. Młodzież zrozumiała, że mimo swej niedoskonałości może normalnie żyć i funkcjonować w dorosłym życiu, realizując swoje marzenia.
Atrakcyjna forma zajęć spowodowała, że uczniowie chętnie uczestniczyli w spotkaniach i wyrazili chęć współpracy w przyszłym roku szkolnym.
Opisany program przeprowadziła Katarzyna Kucharzewska – nauczyciel bibliotekarz Publicznej Biblioteki Pedagogicznej RODN „WOM” w Częstochowie.

Katarzyna Kucharzewska