Czesław Miłosz

Czesław Miłosz (1911-2004) – poeta, prozaik, eseista, historyk literatury, tłumacz. Dzieciństwo spędził na Litwie. Należał do wileńskiej grupy poetów „Żagary”. Pracował w Polskim Radiu Wilno. Podczas okupacji uczestniczył w podziemnym życiu literackim. Po wojnie pracował jako attaché kulturalny w Stanach Zjednoczonych i we Francji. W 1951 roku wystąpił o azyl polityczny. Mieszkał we Francji, w Maisons-Laffitte, siedzibie „Kultury” Jerzego Giedroycia. W 1960 roku przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, gdzie wykładał literaturę słowiańską na Uniwersytecie Kalifornijskim i na Harvardzie. W 1980 roku został laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. W następnym roku odwiedził Polskę, gdzie zaczęto już oficjalnie wydawać jego utwory. W 1993 roku wrócił do Polski na stałe, zamieszkał w Krakowie. Oprócz wielu tomów poezji Czesław Miłosz wydał kilkanaście zbiorów esejów – „Ziemię Ulro”, „Ogród nauk”, „Widzenia nad zatoką San Francisco”, „Rodzinną Europę”. Światowe uznanie przyniósł mu opublikowany w 1953 roku „Zniewolony umysł”. W 20. rocznicę śmierci poety Senat ustanowił roku 2024 Rokiem Czesława Miłosza. https://www.senat.gov.pl/aktualnoscilista/art,15769,patroni-roku-2024.html

Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 września 2023 r. w sprawie ustanowienia roku 2024 Rokiem Czesława Miłosza: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP20230001013/O/M20231013.pdf

Netografia:

W naszej bibliotece:

Dzieła Czesława Miłosza

Abecadło / Czesław Miłosz. – Kraków : Wydaw. Literackie, 2001
Czesław Miłosz // W: Poeci polscy XX wieku : biogramy, wiersze, komentarze / oprac. Tomasz Wójcik. – Warszawa : MOREX, cop. 2000, s. 119-125
Człowiek wśród skorpionów / Czesław Miłosz. – Warszawa : PIW, 1982
Dolina Issy / Czesław Miłosz. – Kraków : Wydaw. Literackie, 2000
Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada / Czesław Miłosz. – Gdańsk : „Słowo/Obraz Terytoria”, cop. 2004
Historia literatury polskiej / Czesław Miłosz ; przeł. Maria Tarnowska. – Wyd. 2 uzup. – Kraków : Znak, 2010
Hymn o Perle / Czesław Miłosz. – Wyd. 2. – Kraków : Wydaw. Literackie, 1989
Jak powinno być w niebie : wiersze wybrane / Czesław Miłosz ; wybór Jerzy Illg. – Kraków : Znak, 2010
Jakiegoż to gościa mieliśmy : o Annie Świrszczyńskiej / Czesław Miłosz. – Kraków : Znak, 1996
Jasności promieniste i inne wiersze : pierwodruki (1984-2005) / Czesław Miłosz. – Warszawa ; Paryż : Fundacja Zeszytów Literackich, 2006
Księga Hioba / tł. Czesław Miłosz. – Lublin : KUL, 1981
Księga Psalmów / tł. Czesław Miłosz. – Paris : Editions du Dialogue, 1982
Mowa wiązana / Czesław Miłosz. – Wyd. 2. – Olsztyn : Pojezierze, 1989
Nieobjęta ziemia / Czesław Miłosz. – Kraków : Wydaw. Literackie, 1988
Ocalenie / Czesław Miłosz. – Warszawa : Czytelnik, 1945
Orfeusz i Eurydyka / Czesław Miłosz. – Kraków : Wydaw. Literackie, 2002
Piesek przydrożny / Czesław Miłosz. – Kraków : Znak, 1997
Poematy / Czesław Miłosz ; grafiki Jan Lebenstein. – Wrocław : Wydaw. Dolnośląskie, 1989
Poezje / Czesław Miłosz. – Wyd. 3. – Warszawa : Czytelnik, 1988
Poezje / Czesław Miłosz ; Ekstaza o wschodzie słońca : o poezji Czesława Miłosza / Marian Stala. – Kraków : Wydaw. Literackie, 2011
Prywatne obowiązki / Czesław Miłosz. – Kraków : Wydaw. Literackie, 2001
Rodzinna Europa / Czesław Miłosz. – Warszawa : Polityka Spółdzielnia Pracy, [2008]
Rok myśliwego / Czesław Miłosz. – Kraków : Znak, 1991
Świadectwo poezji : sześć wykładów o dotkliwościach naszego wieku / Czesław Miłosz. – Kraków : Wydaw. Literackie, 2004
To / Czesław Miłosz. – Kraków : Znak, 2000
Traktat moralny ; Traktat poetycki / Czesław Miłosz. – Warszawa : Czytelnik, 1982
Traktat poetycki z moim komentarzem / Czesław Miłosz. – Kraków : Wydaw. Literackie, 2001
Widzenia nad Zatoką San Francisco / Czesław Miłosz. – Kraków : Wydaw. Literackie, 1989
Wiersze ostatnie / Czesław Miłosz ; zebr. Agnieszka Kosińska. – Kraków : Znak, 2006
Wiersze wybrane / Czesław Miłosz. – Wyd. 2. – Warszawa : PIW, 1981
[T. 1-2] / Czesław Miłosz. – Kraków ; Wrocław : Wydaw. Literackie, 1985
Zaczynając od moich ulic / Czesław Miłosz. – Wrocław : Wydaw. Dolnośląskie, 1990
Zdobycie władzy / Czesław Miłosz. – Olsztyn : Pojezierze, 1990
Ziemia Urlo / Czesław Miłosz ; przedm. Józef Sadzik. – Warszawa : PIW, 1982
Zniewolony umysł / Czesław Miłosz ; posł. Włodzimierz Bolecki. – Wyd. 2. – Kraków : Wydaw. Literackie, 2000

O Czesławie Miłoszu

Książki

Czesław Miłosz / Łukasz Tischner // W: Literatura współczesna (1939-1956) / [aut. tekstów Tadeusz Bujnicki i inni ; red. Anna Skoczek]. – Bochnia ; Kraków ; Warszawa : Wydaw. SMS, 2005, s. 291-320
Czesław Miłosz „Poezje” / oprac. Konstanty Pieńkosz. – Warszawa : JOTA, 1990
Czesława Miłosza autoportret przekorny / Aleksander Fiut. – Kraków : Wydaw. Literackie, 1988
Czesława Miłosza traktat o poezji – „Traktat poetycki” / Jacek Łukasiewicz // W: Literatura współczesna. T. 2 / red. Ryszard Nycz. – Kraków : Universitas, cop. 1999, s. 142-171
Język właściwie użyty : szkice o poezji polskiej drugiej połowy XX wieku / Jan Błoński ; [red. nauk. Wojciech Kudyba]. – Kraków : Instytut Literatury ; Bielsko-Biała : Wydaw. Naukowe ATH, 2019
„Legendy nowoczesności” Czesława Miłosza / Marta Wyka // W: Dwudziestolecie międzywojenne, II wojna światowa. T. 2 / Ryszard Nycz. – Kraków : Universitas, 1999, s. 406-416
Miłosz / Andrzej Zawada. – Wrocław : Wydaw. Dolnośląskie, 1998
Miłosz : biografia / Andrzej Franaszek. – Kraków : Znak, 2012
Miłosz jak świat / Jan Błoński. – Kraków : Znak, 1998
Miłosz i teatr / Rafał Węgrzyniak // Dialog. – 2000, nr 1, s. 104-121
Nobliści skandaliści / Sławomir Koper. – Warszawa : Harde Wydawnictwo, 2019
Poezje / Czesław Miłosz ; Ekstaza o wschodzie słońca : o poezji Czesława Miłosza / Marian Stala. – Kraków : Wydaw. Literackie, 2011
Poezje Czesława Miłosza / Bożena Chrząstowska. – Wyd. 2 zm. – Warszawa : WSiP, 1993
Poznawanie Miłosza : studia i szkice o twórczości poety / red. nauk. Jerzy Kwiatkowski. – Kraków ; Wrocław : Wydaw. Literackie, 1985
Poznawanie Miłosza 2. Cz. 1-2, 1980-1998 / red. Aleksander Fiut. – Kraków : Wydaw. Literackie, 2000-2001
Principia poetica Czesława Miłosza czyli o „Ziemi Ulro” / Marek Zaleski // W: Literatura współczesna. T. 2 / red. Ryszard Nycz. – Kraków : Universitas, cop. 1999, s. 391-411
„Przedmieście” jako inna „Piosenka o końcu świata” : przyczynek do opisu sztuki poetyckiej Czesława Miłosza / Aleksandra Okopień-Sławińska // W: Dwudziestolecie międzywojenne, II wojna światowa. T. 2 / red. Ryszard Nycz. – Kraków : Universitas, 1999, s. 442-462
Rozmowy z Czesławem Miłoszem / Aleksander Fiut. – Kraków : Wydaw. Literackie, 1981
„Rzeka, która cierpi” : o poezji Czesława Miłosza / Lech Giemza. – Kraków : Instytut Literatury, 2021
Sergiusz, Czesław, Jadwiga / Maria Nurowska. – Warszawa : Wydaw. W.A.B. – Grupa Wydawnicza Foksal, cop. 2013
Trzy nieskończoności : o poezji Adama Mickiewicza, Bolesława Leśmiana i Czesława Miłosza / Marian Stala. – Kraków : Wydaw. Literackie, 2001
„Wyprowadził mnie z Ziemi Ulro” : (szkice o twórczości Czesława Miłosza) / Marek Bernacki. – Bielsko-Biała : Wydaw. ATH, 2005

Artykuły z czasopism

Antropologiczny pejzaż miniatury poetyckiej Czesława Miłosza „Szczęście” / Jerzy Winiarski // Przegląd Humanistyczny. – 2005, nr 1, s. 9-25
Arkadyjska Litwa w dziełach Czesława Miłosza : wokół „Doliny Issy” / Wiesław Przybyła // Język Polski w Liceum. – 2011/2012, nr 1, s. 7-31
„Był to pakt diabelski” : (powojenne dysharmonie moralne Czesława Miłosza) / Marian Stępień // Ruch Literacki. – 1996, nr 4, s. 431-453
Cóż dziwnego, że rośli w tym kraju poeci? [„Toast”; podobieństwo biografii Miłosza i Mickiewicza] / Jolanta Malczewska // Język Polski w Szkole Średniej. – 1999/2000, nr 1, s. 32-37
Czesław Miłosz – poeta „dykcji nowej” / Anna Nowel // Język Polski w Gimnazjum. – 2010/2011, nr 4, s. 11-19
Czesław Miłosz jako tłumacz „Psalmów” : (kilka uwag na temat przekładu artystycznego w pracy polonisty) / Barbara Michałek // Wszystko dla Szkoły. – 2010, nr 11, s. 12-14
Czesław Miłosz: moment i wieczność / Piotr Śliwiński // Polonistyka. – 2005, nr 1, s. 45-47
Czy naprawdę zgubiliśmy wiarę w drugą przestrzeń? : Miłoszowe transgresje w „Traktacie teologicznym” / Anna Radzewicz-Bork // Polonistyka. – 2014, nr 7, s. 31-33
Czy ten poeta jest heretykiem? : teologia ciała Czesława Miłosza / Beata Przymuszała // Polonistyka. – 2005, nr 1, s. 19-24
Czy tylko poetycki obraz miast Europy? : Czesław Miłosz „Ojciec objaśnia” : (szkic interpretacyjny) / Tomasz Maciejewski // Język Polski w Szkole IV-VI. – 2004/2005, nr 4, s. 50-60
Czytanie Miłosza : wokół motywu ars poetica / Henryk Gradkowski // Język Polski w Szkole Średniej. – 1995/1996, nr 4, s. 60-67
Dar nieprzyzwyczajenia [„Sprawozdanie”] / Marcin Telicki // Polonistyka. – 2005, nr 1, s. 50-56
Divertimento krakowskie : (moje pożegnanie z Czesławem Miłoszem) / Marek Biernacki // Polonistyka. – 2005, nr 1, s. 5-10
Dom rodzinny w „Dolinie Issy”: obecność i wartość / Monika Brzóstowicz // Pamiętnik Literacki. – 1997, nr 2, s. 13-32
„Dziś ja, uczeń, poznałem nicość form powabnych” : Czesław Miłosz [„Do księdza Ch. „] / Liliana Narkowicz // Polonistyka. – 2012, nr 1, s. 33-37
Empatia w poezji Miłosza / Marta Drażyńska // Polonistyka. – 2011, nr 5, s. 17-24
Epifania konewki według Miłosza / Magdalena Śniedziewska // Polonistyka. – 2011, nr 5, s. 38-42
Galeria Miłosza / Agnieszka Czajkowska // Biuletyn Edukacyjny. – 2011, nr 20, s. 39-43
Genus universum : problem genologicznego statusu dzieł Czesława Miłosza / Dariusz Pawelec // Ruch Literacki. – 2006, z. 1, s. 73-82
Issa, domowa rzeka / Andrzej Stanisław Kowalczyk // Ojczyzna Polszczyzna. – 1996, nr 4, s. 29-30
Karuzela pod murem getta : uwagi o „Campo di Fiori” Czesława Miłosza / Tomasz Wójcik // Ojczyzna Polszczyzna. – 1996, nr 4, s. 31-33
Kilka uwag o haiku : na marginesie twórczości Czesława Miłosza / Ewa Dryglas-Komorowska // Polonistyka. – 2012, nr 7, s. 18-21
„Kto chce malować świat w barwnej postaci”? : malarstwo w „Świecie” Czesława Miłosza / Michał Mrugalski // Przegląd Humanistyczny. – 2005, nr 1, s. 27-45
Kufer w Szetejniach / Czesław Miłosz ; rozm. Grzegorz Leszczyński // Guliwer. – 1992, nr 6, s. 3-6
Luksusowa szuflada [„Piesek przydrożny”] / Anna Legeżyńska // Polonistyka. – 1998, nr 1, s. 55-57
„Mądrzejszy o większe zdziwienie” / Renata Jarosz // Polonistyka. – 2005, nr 1, s. 11-13
Mickiewicz i Miłosz: poeci pamięci i świadectwa / Andrzej Łopata // Język Polski w Szkole Średniej. – 1997/1998, nr 3, s. 33-40
Miejsce pod słońcem – „Ganek” Czesława Miłosza : (szkic interpretacyjny) / Tomasz Maciejewski // Język Polski w Szkole IV-VI. – 2003/2004, nr 2, s. 28-35
„Między czytaniem a streszczaniem…” : poezja Czesława Miłosza w odbiorze uczniów szkół podstawowych i gimnazjów / Angelika Matuszek // Polski w Praktyce. – 2010, nr 2, s. 17-24
Milonga dla Gombrowicza / Juan Carlos Gomez ; tł. Rajmund Kalicki // Twórczość. – 2004, nr 7/8, s. 79-134
Miłosz czytany w szkole / Bożena Chrząstowska // Polonistyka. – 2005, nr 1, s. 38-44
Miłosz na ławie oskarżonych / Marcin Rychlewski // Polonistyka. – 2001, nr 4, s. 216-219
Miłosz wobec zła / Lidia Banowska // Polonistyka. – 2005, nr 1, s. 25-30
Miłosz, Dostojewski i Rosja… / Monika Wójciak // Polonistyka. – 2005, nr 1, s. 31-37
Miłosz, współczesny Orfeusz opłakuje Eurydykę / Marcin Telicki // Polonistyka. – 2011, nr 5, s. 49-53
Miłosza i Venclovy powroty na Litwę / Aleksander Fiut // Ojczyzna Polszczyzna. – 1992, nr 2, s. 67-75
Miłoszowe wejście w czasoprzestrzeń dzieciństwa : próba interpretacji filozoficzno-metafizycznej poezji Czesława Miłosza na przykładzie poematu „Świat” / Zofia Korzeńska // Język Polski w Szkole IV-VIII. – 1991/1992, z. 4, s. 3-17
Mistrz pokonanej rozpaczy, mistrz wysokiego stylu [„To”] / Agata Stankowska // Polonistyka. – 2005, nr 1, s. 14-18
Młody Mistrz / Bronisław Maj // Charaktery. – 2020, nr 4/5, s. 92-93
Motyw Stabat Mater Dolorosa w liryce polskiej. Pieta Polska : K. K. Baczyński, „Elegia o chłopcu polskim”; Cz. Miłosz, „Ballada”. Cz. 2 / Feliks Tomaszewski // Język Polski w Szkole Średniej. – 1996/1997, nr 4, s. 62-77
Muzyka ziemska, muzyka ziemi [„Orfeusz i Eurydyka”] / Anna Legeżyńska // Polonistyka. – 2003, nr 5, s. 309-311
„Nie widziane dotychczas zwiedzam okolice” : o późnej poezji Mistrzów / Andrzej Franaszek // Polonistyka. – 1999, nr 4, s. 196-202
„Niewesoła metafizyka” [„Piesek przydrożny”] / Katarzyna Szewczyk-Haake // Polonistyka. – 2008, nr 7, s. 13-17
O lituanizacji językowej w „Trylogii” oraz w „Dolinie Issy” / Antoni Mackiewicz // Język Polski w Szkole Średniej. – 1991/1992, nr 3/4, s. 72-78
Odcienie emigracji: Czapski – Miłosz – Cioran / Marcin Jauksz // Polonistyka. – 2006, nr 1, s. 28-33
Odpowiedzialność poety? / Zofia Zarębianka // Polonistyka. – 1998, nr 1, s. 34-38
Poetyckie mosty (od Wawiłow do Miłosza) [„Druga przestrzeń”] / Alicja Baluch // Polonistyka. – 2012, nr 1, s. 25-29
Poezja Czesława Miłosza w odbiorze uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i liceum / Angelika Matuszek // Edukacja. – 2012, nr 2, s. 68-85
Poezja to nie zabawka z dziecinnego pokoju / Andrzej Franaszek ; rozm. Stanisław Włostowski // Polski w Praktyce. – 2011, nr 5, s. 4-7
Polskość i europejskość w eseistyce Czesława Miłosza i Andrzeja Wernera [„Rodzinna Europa”] / Krystyna Latawiec // Język Polski w Szkole Średniej. – 1991/1992, nr 1, s. 20-30
Potrzeba Litwy : Kresy w literaturze powojennej / Agata Stankowska // Polonistyka. – 1997, nr 4, s. 225-230
„Pragnienie cudu” : z „Ziemią Ulro” w ręku / Agata Stankowska // Polonistyka. – 2011, nr 5, s. 6-16
.. Miłosz czyta Orzeszkową / Beata Przymuszała // Polonistyka. – 2003, nr 8, s. 481-486
Przypływy i odpływy chaosu [Gombrowicz i Miłosz] / Aleksander Fiut // Dialog. – 2000, nr 1, s. 95-103
Religijność Czesława Miłosza / Wiesław Felski // Polonistyka. – 2011, nr 5, s. 32-37
Rozmowa o Czesławie Miłoszu / Adam Lizakowski ; rozm. Janusz Kopeć // Kultura i Edukacja. – 2004, nr 4, s. 115-119
Sabat polonistek [„Który skrzywdziłeś”] / Barbara Włodarczyk // Polonistyka. – 1997, nr 10, s. 613-614
Stary poeta : mądrość i zachwyt / Bożena Chrząstowska // Polonistyka. – 2011, nr 5, s. 57-65
Szukaj prawdziwej ojczyzny” [Kresy Wschodnie w polskiej literaturze] / Agnieszka Czajkowska // Polonistyka. – 1998, nr 5, s. 264-269
„Tam nasz początek” : Młoda Polska w lekturze Czesława Miłosza / Mateusz Bourkane // Polonistyka. – 2012, nr 3, s. 6-9
Unde malum? : literackie „surowce wtórne” / Alina Biała // Polonistyka. – 2001, nr 8, s. 472-475
W cieniu „człowieka prostego” : porównawcza analiza wierszy Adama Ważyka „Rzeka” i Czesława Miłosza „Który skrzywdziłeś” / Jarosław Górnicki // Polonistyka. – 1996, nr 8, s. 546-549
W horyzoncie Miłosza : szukanie ojczyzny w najnowszej liryce / Marek Olszewski // Polonistyka. – 2011, nr 5, s. 43-48
Wspomnienie o Czesławie Miłoszu / Andrzej Kalinin // Aleje 3. – Nr 48 (2004), s. 5
Z Wilna do Kalifornii / Stanisław Włostowski // Polski w Praktyce. – 2011, nr 5, s. 14-17
Zachód słońca według Miłosza [„Druga przestrzeń”] / Barbara Gronek // Polonistyka. – 2005, nr 1, s. 57-59
Zamiast recenzji / Bożena Chrząstowska // Polonistyka. – 2012, nr 1, s. 62-65
Zanim powstaną lekcje o symbolach i wartościach : Joanna Kulmowa „Przepis na mazurek”, Czesław Miłosz „Słońce” / Arkadiusz Cieliński // Ojczyzna Polszczyzna. – 1996, nr 3, s. 9-12
Zło do odstąpienia / Anna Pytlewska // Polonistyka. – 2011, nr 5, s. 25-31
Znad Niewiaży nad Pacyfik : o pisarstwie Czesława Miłosza / Tomasz Wójcik // Ojczyzna Polszczyzna. – 1996, nr 4, s. 8-12
„Zniewolony umysł” Czesława Miłosza jako rzecz godna naszej uwagi polonistycznej / Antoni Mackiewicz // Język Polski w Szkole Średniej. – 1990/1991, nr 2, s. 28-44
Źródła etyki Miłosza / Jan Potkański // Przegląd Humanistyczny. – 2005, nr 1, s. 1-8

Scenariusze lekcji

„A poezja jest prawda” : o cnotach poetyckich Czesława Miłosza : (propozycje metodyczne dla szkoły podstawowej) [„Moja wierna mowo”, „Toast”] / Halina Mrazek // Polonistyka. – 1993, nr 9, s. 541-545
„A to Polska właśnie” – o motywie ojczyzny w literaturze i w szkolnej praktyce [„Świat”] / Agata Wójtowicz // Polonistyka. – 2003, nr 1, s. 36-42
Analiza i interpretacja poezji współczesnej na moich lekcjach języka polskiego w klasie IV i V [„Droga”] / Zofia Ożóg // Język Polski w Szkole IV-VIII. – 1990/1991, z. 5, s. 18-30
Analiza wybranych wierszy Czesława Miłosza : propozycja metodyczna dla zasadniczych szkół zawodowych [„Odbicia”, „Wstęp”, „Zaklęcie”] / Henryk Gradkowski // Język Polski w Szkole Średniej. – 1993/1994, nr 4, s. 36-43
Autorefleksje niepewności – poezja Czesława Miłosza na lekcjach języka polskiego : lekcje multimedialne z wykorzystaniem elementów e-nauczania / Małgorzata Boraczyńska // Polski w Praktyce. – 2011, nr 3, s. 29-34
Bardziej szczegółowo, wnikliwie i nowocześnie…, czyli o czytaniu Miłosza w Internecie / Wioletta Poturała // Język Polski w Liceum. – 2004/2005, nr 1, s. 70-76
Chwila zadumy nad światem – Czesław Miłosz „Przypowieść o maku” : konspekt zajęć z języka polskiego dla klasy VI / Maria Czeszak-Godula // Wszystko dla Szkoły. – 2002, nr 7/8, s. 9
Codzienność retoryki w szkole : jak rozwijać umiejętności retoryczne uczniów w zgodzie z wytycznymi egzaminacyjnymi [„Który skrzywdziłeś”] / Marta Mirgos // Polonistyka. – 2022, nr 5, s. 36-37
Cóż dziwnego, że rośli w tym kraju poeci? [„Toast”] / Jolanta Malczewska // Język Polski w Szkole Średniej. – 1999/2000, nr 1, s. 32-37
Cyfrowa codzienność na lekcjach języka polskiego [polscy poeci wyróżnieni Nagrodą Nobla] / Izabela Golc // Częstochowski Biuletyn Oświatowy. – 2022, nr 2, s. 96-99
Czesław Miłosz z dala od historii : propozycja interpretacji kilku wierszy o zmaganiach z własną egzystencją i językiem [„Ars poetica”, „Esse”, „Miasto bez imienia”] / Tomasz Jędrzejewski // Polski w Praktyce. – 2011, nr 5, s. 8-12
Człowiek w świecie wartości : (scenariusz lekcji języka polskiego dla gimnazjalistów) [„Wiara”] / Justyna Fiedorczuk // Wszystko dla Szkoły. – 2010, nr 11, s. 7-8
Człowiek w świecie wartości: spotkanie z miłością : (scenariusz lekcji języka polskiego w klasie VI) [„Miłość”] / Justyna Fiedorczuk // Wszystko dla Szkoły. – 2009, nr 9, s. 7-8
Człowieka współczesnego kłopoty z tożsamością : eseje Czesława Miłosza jako propozycja kontekstu w edukacji licealnej [„Widzenia nad Zatoką San Francisco”] / Aneta Żurowska // Nowa Polszczyzna. – 2008, nr 3, s. 20-25
Czy człowiekowi potrzebna jest nadzieja? : Czesław Miłosz – „Nadzieja” / Maria Gudro // Polski w Praktyce. – 2011, nr 5, s. 26
Czym jest i czego uczy przypowieść? : scenariusz lekcji w klasie V [„Przypowieść o maku”] / Luiza Ciepiela, Paulina Plaskota // Język Polski w Szkole Podstawowej. – 2018/2019, nr 1, s. 89-98
„Do leszczyny” Czesława Miłosza na lekcjach w liceum / Anna Biernacka // Polonistyka. – 2011, nr 6, s. 46-52
„Dolina Issy” Czesława Miłosza powrotem do korzeni : propozycja interpretacyjna dla IV klasy liceum i technikum / Kazimiera Zengel // Język Polski w Szkole Średniej. – 1993/1994, nr 1, s. 36-46
„Dolina Issy”, czyli poznawanie Miłosza / Maria Kamińska // Polonistyka. – 1992, nr 10, s. 599-605
„Droga” i „Ganek” Cz. Miłosza w szkole / Halina Mrazek // Ojczyzna Polszczyzna. – 1992, nr 2, s. 21-25
Epifanie Miłosza [„Słońce”] / Teresa Kosyra-Cieślak // Polski w Praktyce. – 2011, nr 5, s. 27-28
„Esse” Miłosza na warsztacie scenarzysty / Anna Biernacka // Język Polski w Liceum. – 2011/2012, nr 1, s. 60-74
„Gdyby tak było naprawdę…”, czyli o nieprzewidywalnym losie poety (2 x 45 min) [„W mieście”] / Ewa Wojtaś // Polski w Praktyce. – 2011, nr 5, s. 25
Jak jest ukazany człowiek wobec przyrody? – na podstawie wiersza Czesława Miłosza „Wyprawa do lasu” : scenariusz lekcji języka polskiego dla klasy V szkoły podstawowej / Iwona Birycka-Kowalska // Wszystko dla Szkoły. – 2004, nr 3, s. 5
Jaki będzie koniec świata? [„Piosenka o końcu świata”] / Leokadia Pawliszak // Polski w Praktyce. – 2011, nr 2, s. 30-31
Jesteśmy dziećmi epoki… : scenariusz lekcji w klasie III gimnazjum / Elżbieta Dzielińska // Forum Nauczycieli. – 2013, nr 3, s. 27-29 pdf
Komiks i literatura wojenna [„Traktat moralny”] / Joanna Olejarnik // Polonistyka. – 2006, nr 2, s. 108-113
Lekcja z Miłoszem : o wierności mowie ojczystej : (szkic metodyczny) ” [Miłość”, „Nadzieja”, „Ojciec objaśnia”] / Alicja Krawczyk // Język Polski w Szkole IV-VI. – 2004/2005, nr 3, s. 32-36
Lekcje na temat leksyki jako nowe wyzwanie edukacyjne [„Miłość”] / Barbara Matusiak // Polonistyka. – 2019, nr 5, s. 12-19
Lekcje otwarte zamiast teoretycznych rad pedagogicznych : (propozycja dla zespołów WDN) [„Piosenka o końcu świata”] / Ewa Kiryła // Język Polski w Gimnazjum. – 2010/2011, nr 4, s. 84-88
Mechanizmy (neurofizjologiczne, psychologiczne i lingwistyczne) czytania a nauka literatury w szkole [„Piosenka o porcelanie”] / Regina Pawłowska // Język Polski w Szkole IV-VI. – 1999/2000, nr 4, s. 7-15
Media – Abecadło z Miłosza : synchroniczna praca nad projektem w środowisku online [praca w chmurze] / Magdalena Brewczyńska, Agata Safian // Biblioteka – Centrum Informacji. – 2011, nr 3, s. 16-19
Między hukiem a ciszą Apokalipsy – barwa, akustyka, koncepcja proroka : (cykl lekcji) [„Piosenka o końcu świata”, „Piosenka o porcelanie”] / Grażyna Tomaszewska // Język Polski w Liceum. – 2004/2005, nr 3, s. 9-41
„Nie bądź bezpieczny. Poeta pamięta” – scenariusz lekcji poświęconej motywom tyrtejskim w literaturze polskiej do wykorzystania na lekcjach w klasie II i IV liceum [„Campo di Fiori”] / Bogusław Kołcz // Język Polski w Szkole Średniej. – 1992/1993, nr 3, s. 57-63
Niebo Czesława Miłosza / Stanisław Bortnowski // Język Polski w Gimnazjum. – 2011/2012, nr 2, s. 23-35
Nienaiwne o poematach naiwnych [„Druga przestrzeń”, „Świat”, „To”] / Krystyna Bezubik // Polonistyka. – 2011, nr 5, s. 54-56
O człowieku, który rozsławił imię Polski na świecie : (propozycja metodyczna dla klasy: IV, V i VI) / Hanna Domańska // Język Polski w Szkole IV-VI. – 2004/2005, nr 3, s. 37-49
O hermeneutyce w perspektywie edukacji polonistycznej. Cz. 1 [„Campo di Fiori”] / Barbara Myrdzik // Język Polski w Szkole Średniej. – 1995/1996, nr 2, s. 22-32
Obraz Boga i człowieka w wierszu „Ogrodnik” Czesława Miłosza / Teresa Kosyra-Cieślak // Polski w Praktyce. – 2011, nr 5, s. 30
Obraz w pracy nad liryką [„Piosenka o końcu świata”] / Beata Pelczar, Wojciech Pelczar // Język Polski w Gimnazjum. – 2000/2001, nr 4, s. 18-21
„Ojczyzno moja!” – Litwa w wybranych utworach literatury polskiej : (lekcja przeprowadzona w klasie czwartej o profilu humanistycznym) [„Dolina Issy”] / Irena Żukowska-Rumin // Język Polski w Szkole Średniej. – 1996/1997, nr 2, s. 112-114
Pęknięta porcelana obrazem rzeczywistości po wojnie : interpretacja wiersza C. Miłosza [„Piosenka o porcelanie”] / Alicja Czauderna // Forum Nauczycieli. – 2021, nr 2, s. 26-27 pdf
Poezja w szkole średniej – eksperymenty dydaktyczne [„Campo di Fiori”] / Anna Wiercińska-Biernacka // Język Polski w Szkole Średniej. – 1998/1999, nr 3, s. 43-55
Polonistyczny eduroom [„Miłość”] / Joanna Heftowicz // Polonistyka. – 2019, nr 5, s. 20-23
Polska w Europie [„Ojciec objaśnia”, „Przypowieść o maku”, „Z okna”] / Agnieszka Machocka, Sylwia Sowińska // Język Polski w Szkole IV-VI. – 2006/2007, nr 3, s. 51-59
Ponadczasowy charakter wiersza „Który skrzywdziłeś” Czesława Miłosza / Teresa Bugajska // Język Polski w Szkole IV-VIII. – 1992/1993, z. 1/2, s. 115-117
Pozytywne wibracje, czyli lekcje z poezją Czesława Miłosza [„Ballada”, „Dar”, „Który skrzywdziłeś”] / Monika Wróbel // Polonistyka. – 2005, nr 1, s. 57-59
Praca metodą projektu z wykorzystaniem wizualizera w szkole ponadgimnazjalnej na przykładzie przedsięwzięcia „Miłoszomania wizualizowana” / Iwona Skrzypczyk-Gałkowska // Biuletyn Edukacyjny. – 2011, nr 21, s. 61-64
Propozycje pozawerbalnej analizy „Antka” B. Prusa, „Wiosny” B. Leśmiana, „Przypowieści o maku” Cz. Miłosza i „Dwóch wiatrów” J. Tuwima / Krystyna Ługowska // Język Polski w Szkole IV-VIII. – 1998/1999, z. 3, s. 42-45
Rola poety w tropieniu zła wyrządzonego bliźniemu : rozważ problem interpretując i analizując utwór „Który skrzywdziłeś” Czesława Miłosza / Agnieszka Kaczmarek // Wszystko dla Szkoły. – 2004, nr 2, s. 4-5
Słowo i obraz : dzieła plastyczne na lekcjach języka polskiego : (propozycja metodyczna dla III klasy gimnazjum) [„Zaklęcie”] / Aleksandra Chomiuk // Język Polski w Gimnazjum. – 2002/2003, nr 4, s. 26-31
Stanąć w blasku jakiejś jednej chwili : („Dar” Czesława Miłosza) / Stanisław Bortnowski // Język Polski w Gimnazjum. – 2011/2012, nr 1, s. 21-29
Szukanie „sposobu na poezję” [„Słońce”] / Bożena Chrząstowska // Polonistyka. – 1993, nr 9, s. 556-563
Świat w ziarnku maku : (propozycja lekcji w kl. VII – ew. VI) [„Przypowieść o maku”] / Małgorzata Syta // Język Polski w Szkole IV-VIII. – 1998/1999, z. 6, s. 38-40
„Ucieczka” Czesława Miłosza na lekcjach języka polskiego w szkole średniej – gra z tradycją / Barbara Myrdzik // Polonistyka. – 1992, nr 6, s. 378-379
„Unde malum?” – pytają i odpowiadają T. Różewicz i Cz. Miłosz : (propozycja metodyczna dla klas maturalnych) / Joanna Kępczyk-Dębowska // Język Polski w Liceum. – 2003/2004, nr 4, s. 25-28
W stronę niezbędnych wartości [„Miłość”] / Grzegorz Gołaszewski // Język Polski w Gimnazjum. – 2006/2007, nr 4, s. 46-56
W świecie moich i twoich wartości : (scenariusz lekcji) [„Miłość”, „Nadzieja”, „Wiara”] / Grażyna Wiśniewska // Język Polski w Gimnazjum. – 1999/2000, nr 3, s. 12-17
Warstwy geologiczne wiersza Czesława Miłosza „Rzeki” / Stanisław Bortnowski // Język Polski w Liceum. – 2010/2011, nr 4, s. 53-60
Wiele barw – jedno słońce : analiza i interpretacja wiersza „Słońce” Czesława Miłosza / Teresa Kosyra-Cieślak // Polski w Praktyce. – 2011, nr 5, s. 28-30
Wielointeligentna lekcja poezji : Czesław Miłosz – ku pamięci noblisty [„W Warszawie”] / Wiga Bednarkowa // Polski w Praktyce. – 2011, nr 5, s. 33-36
Zacząć od słowa : u źródeł etyki mówienia / Alicja Maria Krawczyk // Polonistyka. – 1997, nr 6, s. 340-343

Inscenizacje/konkursy/imprezy

Czesław Miłosz – miejsca, ludzie, nagrody : konkurs dla klas maturalnych / Mariola Dobrzańska // Biblioteka w Szkole. – 2011, nr 6, s. 19
Czesław Miłosz – życie i twórczość : konkurs czytelniczy / Mirosława Grabowska // Biblioteka. – 2011, nr 3, s. 18-19
Czesław Miłosz – życie i twórczość : konkurs dla uczniów szkoły ponadgimnazjalnej / Wiesław Bielawski // Biblioteka w Szkole. – 2011, nr 6, s. 18
Czesław Miłosz : scenariusz spotkania bibliotecznego : przeznaczony dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych / Anna Wiąckiewicz // Biblioteka w Szkole. – 2011, nr 6, s. 20-22
Daj pewność, że trudziłem się na Twoją chwałę… : scenariusz poetycko-muzyczny poświęcony Czesławowi Miłoszowi / Barbara Wanda Jachimczak // Biblioteka w Szkole. – 2006, nr 11, s. 27-29
Miłosz w oczach licealistów [konkurs wiedzy o twórczości] / Ewa Kołodziejczyk, Jan Zięba // Polonistyka. – 2002, nr 3, s. 170-174
Moja wierna mowo… : scenariusz : z okazji 10. rocznicy śmierci Czesława Miłosza (30 VI 1911-14 VIII 2004) : przeznaczony dla uczniów gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej / Barbara Wanda Jachimczak // Biblioteka w Szkole. – 2014, nr 5, s. 22-24
Oskarżony Czesław M. : scenariusz spektaklu teatralnego / Witold Pelka // Biblioteka w Szkole. – 2011, nr 5, s. 17-19
Patroni roku 2024: Melchior Wańkowicz, Kazimierz Wierzyński, Witold Gombrowicz, Czesław Miłosz i Marek Hłasko – scenariusz przedstawienia / Ewa Sobczyńska // Biblioteka w Szkole. – 2024, nr 2, s. 34-36
Rok Czesława Miłosza w liceum [sesja literacka] / Mariola Krzyworączka // Polonistyka. – 2011, nr 9, s. 58-63
Śladami Miłosza : międzyszkolny konkurs biblioteczny : przeznaczony dla uczniów gimnazjum / Dorota Filipek // Biblioteka w Szkole. – 2013, nr 6, s. 20-21
Wieczór poezji Czesława Miłosza / Irena Kozioł // Poradnik Bibliotekarza. – 1981, nr 9, s. 211-214
Wielki spełniony los : scenariusz poświęcony Czesławowi Miłoszowi : przeznaczony dla uczniów gimnazjum / Barbara Wanda Jachimczak // Biblioteka w Szkole. – 2011, nr 2, s. 19-20
Zawsze tęskniłem do formy bardziej pojemnej, która nie byłaby zanadto poezją ani zanadto prozą : scenariusz przedstawienia poświęconego twórczości Czesława Miłosza / Katarzyna Mazurek // Poradnik Bibliotekarza. – 2004, nr 10, s. 33-35