Marek Hłasko

W 2024 roku przypada 90. rocznica urodzin Marka Hłaski, wybitnego prozaika i autora scenariuszy filmowych. Do jego dorobku literackiego należą takie dzieła jak „Baza Sokołowska”, zbiór opowiadań „Pierwszy krok w chmurach”, „Drugie zabicie psa” czy „Piękni dwudziestoletni”. Na podstawie prozy Hłaski powstały m.in. filmy „Zbieg” Stanisława Jędryki i „Baza ludzi umarłych” Czesława Petelskiego. Pisarz potrafił nasycić banalne motywy i tematy zaczerpnięte z potocznego życia głęboką treścią egzystencjalną, dzięki czemu jego twórczość ma wymowę uniwersalną. Swą bezkompromisową postawą, także wobec komunistycznej rzeczywistości, przyciągał do siebie pokolenia młodych ludzi z różnych zakątków świata. Więcej: https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/komunikat.xsp?documentId=470DB997878B521CC12589FD003E50E2&symbol=M_WYDARZENIA_KOMUNIKAT

Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 lipca 2023 r. w sprawie ustanowienia roku 2024 Rokiem Marka Hłaski: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP20230000847/O/M20230847.pdf

Netografia:

• Marek Hłasko w serwisie Culture.pl 
• „Żył krótko, a wszyscy byli odwróceni – 90 lat temu urodził się Marek Hłasko”, tekst Agaty Szwedowicz i Anny Kruszyńskiej na portalu Dzieje.pl 
• „90 lat temu urodził się Marek Hłasko”, tekst na portalu TVP Polonia 
• Marek Hłasko na portalu Polskiego Radia 
• Marek Hłasko na portalu PolskieRadio24.pl 
• Marek Hłasko na ekranie : scenariusze – adaptacje – filmowe portrety pisarza / Justyna Bucknall-Hołyńska. – Poznań : Wydaw. Naukowe UAM, 2015 [online] 
• Mity Marka Hłaski // W: Kult, mit i kompleks : figury autokreacji w twórczości Leopolda Tyrmanda, Marka Hłaski i Tadeusza Konwickiego / Paulina Potasińska. – Warszawa : Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2015, s. 67-116 [online] 
• Recepcja Marka Hłaski po 1989 roku / Kamila Sowińska // Kwartalnik Opolski. – 2010, nr 4, s. 117-126 [online]

W naszej bibliotece:

Dzieła Marka Hłaski

1. Baza Sokołowska ; Pierwszy krok w chmurach / Marek Hłasko ; [posł. Leszek Żuliński]. – Warszawa : KAW, 1988
2. Namiętności / Marek Hłasko. – Kraków : Wydaw. Literackie, 1982
3. Następny do raju / Marek Hłasko. – Warszawa : Wydaw. Da Capo, cop. 1994
4. Opowiadania / Marek Hłasko. – Warszawa : PIW, 2000
5. Opowiadania / Marek Hłasko. – Warszawa : Wydaw. Da Capo, 1996
6. Opowiadania / Marek Hłasko. – Warszawa : Wydaw. Elf, 2002
7. Palcie ryż każdego dnia / Marek Hłasko. – Warszawa : PIW, 1983
8. Pierwszy krok w chmurach ; Baza Sokołowska / Marek Hłasko. – Rzeszów : KAW, 1988
9. Pierwszy krok w chmurach ; Następny do raju / Marek Hłasko ; oprac. Joanna Pyszny. – Wyd. 2 przejrz. – Wrocław [etc.] : Zakład Narodowy imienia Ossolińskich. Wydawnictwo, cop. 2007
10. Piękni, dwudziestoletni / Marek Hłasko. – Warszawa : Wydaw. ALFA, 1988
11. Sonata marymoncka / Marek Hłasko. – Warszawa : Wydaw. Da Capo, 1994
12. Sowa, córka piekarza ; Nawrócony w Jaffie / Marek Hłasko. – Warszawa : Wydaw. ALFA, 1989
13. Utwory wybrane. T. 1. Opowiadania / Marek Hłasko ; wstęp Lech Kurpiewski ; wybór Michał Komar, Lech Kurpiewski. – Wyd. 3. – Warszawa : Czytelnik, 1986
14. Utwory wybrane. T. 2. Ósmy dzień tygodnia ; Cmentarze ; Następny do raju / Marek Hłasko ; wstęp Lech Kurpiewski ; wybór Michał Komar, Lech Kurpiewski. – Wyd. 3. – Warszawa : Czytelnik, 1986
15. Utwory wybrane. T. 3. Wszyscy byli odwróceni ; Brudne czyny ; Drugie zabicie psa / Marek Hłasko ; wstęp Lech Kurpiewski ; wybór Michał Komar, Lech Kurpiewski. – Wyd. 3. – Warszawa : Czytelnik, 1986
16. Utwory wybrane. T. 4. Felietony ; Listy ; Palcie ryż każdego dnia / Marek Hłasko ; wstęp Lech Kurpiewski ; wybór Michał Komar, Lech Kurpiewski. – Wyd. 3. – Warszawa : Czytelnik, 1986

O Marku Hłasce

1. Autor wyklęty [czarna legenda Marki Hłaski] / Andrzej Czyżewski ; rozm. Filip Gańczak // Pamięć.pl. – 2013, nr 2, s. 18-22
2. Hłasko – zjawisko także literackie / Tomasz Sobeczko // Miesięcznik Literacki. – 1983, nr 8, s. 60-69
3. Hłasko : proletariacki książę / Radosław Młynarczyk. – Wołowiec : Wydaw. Czarne, 2020
4. Klęska demoralizuje ofiarę / Wojciech Wyskiel // Literatura. – 1988, nr 7, s. 42-47
5. Kontestacja po polsku // W: Literatura polska 1944-1989 – próba scalenia : obiegi, wzorce, style / Tadeusz Drewnowski. – Wyd. 2 popr. i uzup. – Kraków : Universitas, cop. 2004, s. 155-171
6. Legenda i twórczość Marka Hłaski / Stanisław Stabro. – Wrocław ; Warszawa : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1985
7. Legenda Marka Hłaski / Halina Chołost // Poradnik Bibliotekarza. – 1998, nr 6, s. 5-7
8. Marek Hłasko / Bogdan Rudnicki. – Warszawa : PIW, 1983
9. Marka Hłaski pięć miesięcy w Częstochowie / M. F. // Aleje 3. – Nr 6 (1996), s. 21
10. Marka Hłaski portret bez tła / Wojciech Wyskiel // W: Literatura współczesna. T. 1 / red. Ryszard Nycz, Jerzy Jarzębski. – Kraków : Universitas, cop. 1997, s. 103-117
11. Piękny dwudziestoletni : biografia Marka Hłaski / Andrzej Czyżewski. – Warszawa : Elf, 2005
12. Śladami Marka Hłaski / Piotr Wasilewski. – Kraków : Oficyna Wydaw. PAROL, cop. 1994

Zajęcia szkolne

1. „Cóż jest warte własne życie, jeśli innym nie przynosi nadziei? „: Marek Hłasko: „List” / Halina Machulska, Alicja Pruszkowska // Drama. – Nr 17 (1996), s. 20-21
2. Czy miłość w PRL była możliwa? – na podstawie opowiadania Marka Hłaski „Pierwszy krok w chmurach” / Helena Czerska // Drama. – Nr 43 (2002/2003), s. 19-21
3. Jak indywidualizować kształcenie polonistyczne : na przykładzie propozycji lekcyjnego opracowania „Okna” Marka Hłaski w nauczaniu zindywidualizowanym / Alicja Rosa // Język Polski w Szkole IV-VIII. – 1996/1997, z. 5, s. 7-17
4. „Okno” i „Pierwszy krok w chmurach”, czyli opowiadania Marka Hłaski na gimnazjalnych lekcjach języka polskiego / Iwona Morawska // Język Polski w Gimnazjum. – 2004/2005, nr 3, s. 59-69
5. „Okno” Marka Hłaski – czyli symbol w klasie VII / Waldemar Dziuba // Język Polski w Szkole IV-VIII. – 1990/1991, z. 2/3, s. 146-149
6. Opowiadanie Marka Hłaski „Okno” w odbiorze uczniowskim / Justyna Mikuła, Eugeniusz Szymik // Język Polski w Gimnazjum. – 2006/2007, nr 1, s. 64-69
7. Opowiadanie o zagładzie miłości, czyli „Pierwszy krok w chmurach” M. Hłaski / Agnieszka Witczak // Język Polski w Gimnazjum. – 2000/2001, nr 2, s. 12-22
8. Oswajanie z obcością : Marek Hłasko w praktyce szkolnej / Anna Januszkiewicz // Polonistyka. – 2006, nr 6, s. 31-35
9. Plotka : scenariusz lekcji bibliotecznej [„Pierwszy krok w chmurach”] / Anna Pietrusewicz // Biblioteka w Szkole. – 2013, nr 5, s. 9
10. Szkolne spotkanie z prozą Marka Hłaski / Romana Cynk, Anna Marzec, Czesława Okraska. – Kraków : IKN im. Wł. Spasowskiego. Oddział Doskonalenia Nauczycieli, 1987
11. Ściana : Marek Hłasko „Okno” / Tomasz Maciejewski // Język Polski w Gimnazjum. – 2006/2007, nr 1, s. 48-63