Porazińska Janina

Porazińska Janina; rocznica urodzin. Ur. 29 września 1882 r. w Lublinie, zm. 2 listopada 1971 r. w Warszawie: polska prozaiczka, redaktorka, tłumaczka literatury skandynawskiej i literatury szwedzko języcznej. Swoją twórczość szczególnie poświęciła literaturze dziecięcej. Była córką Edwarda i Heleny z Saryusz-Bielskich. Studiowała w Wydziale Przyrodniczym UJ w Krakowie. Debiutowała w 1903 na łamach Wędrowca jako poetka. Była współpracowniczką pism dla dzieci: Przyjaciela Dzieci, a w latach 1909–1910 Promyka i Promyczka. Należała do władz ruchu junackiego. W 1917 r. założyła pismo Płomyk. W latach 1927–1939 była redaktorką czasopism: Płomyczek, Słonko i Poranek. W latach 1922–1925 była urzędniczką Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, a w okresie okupacji działaczką podziemia oświatowego i kulturalnego. Pisarka rozmiłowana była w polskim folklorze i w oparciu o niego pisała własne poezje i baśnie. Czerpała z gadek, przypowieści, pieśni, podań. Książki jej były tłumaczone na wiele języków. Dokonała też przekładów literatury skandynawskiej. W 1958 r. opracowała fińską Kalewalę w wersji dla dzieci. Za twórczość literacką i pracę na rzecz edukacji dzieci Janina Porazińska została odznaczona między innymi Krzyżem Oficerskim, 1955 r., a potem także Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, 1966 r. Była także Kawalerem Orderu Uśmiechu. Do dziś nazywana jest jedną z czterech dam literatury dla dzieci obok Ewy Szelburg-Zarembiny, Marii Kownackiej i Hanny Januszewskiej. Została pochowana w grobie Cmentarza Powązkowskiego w Warszawie. Twórczość: 1923 r. W spalonym dworze. Opowiadanie z 1920 r., 1924 r. Kichuś majstra Lepigliny, 1925 r. W Wojtusiowej izbie, 1929 r. Kopciuszek, 1933 r. Jaś i Kasia, 1933 r. Wesoła gromada, 1937 r. Legendy, 1937 r. Maciuś Skowronek, 1938 r. Baśń o siedmiu krukach, 1939 r. Kozucha Kłamczucha, 1946 r. O dwunastu z Zapiecka, 1947 r. Borówka, 1947 r. Pleciugowe nowinki, 1947 r. Boża ścieżka królowej Kingi, 1950 r. O babulce, 1952 r. Smyku smyku na patyku; wiersze, 1952 r. Za górami… za lasami…, 1952 r. Bandurki, 1955 r. Za trzydziewiątą rzeką, 1955 r. Zuchwały strzyżyk, 1955 r. Trzy gadulki, 1955 r. Psotki i śmieszki; wiersze, 1957 r. Kto mi dał skrzydła; o Janie Kochanowskim, 1958 r. Tajemnicze butki, 1958 r. Wesele Małgorzatki, 1959 r. Pan Twardowski w Czupidłowie, 1961 r. I w sto koni nie dogoni; wspomnienia, 1961 r. Czarodziejska księga, 1962 r. Starodzieje, 1964 r. Pamiętnik Czarnego Noska, 1967 r. Moja książeczka,  1971 r. Nad wiślaną wodą, 1973 r. Szewczyk Dratewka. Przekłady: Zachariasz Topelius Daleka podróż małego Lucka, Zachariasz Topelius Perła Adalminy, Zachariasz Topelius Sampo Lappelill, Zachariasz Topelius Skrzat z zamku w Abo. Upamiętnienie: 29 września 2011 r. w warszawskim Powiślu otwarto skwer im. Janiny Porazińskiej.

Źródła:
–https://rep.up.krakow.pl/xmlui/bitstream/handle/11716/3471/10–Janiny-Porazinskiej–Bialek.pdf?sequence=1&isAllowed=y
–https://www.youtube.com/watch?v=xy1poldYFNU
–https://pl.wikipedia.org/wiki/Janina_Porazi%C5%84ska