Stwórz własne dzieło… Warsztaty plastyczne: „Od szkicu wstępnego do kompozycji docelowej” (2024)

Czym jest wstępny, koncepcyjny szkic? Jest przeniesieniem zamysłu myślowego tkwiącego w wyobraźni twórcy do konkretnych materiałów oraz narzędzi plastycznych. W tym przypadku były to: papiery, ołówki, farby i pędzle, a więc warsztat typowy, tradycyjny. Uczniowie pracę zaczynali od skupienia się nad rozrysowaniem swoich założeń kompozycyjnych. Potem dopiero usiłowali zamykać finalnie barwne wizje konstruowanych prac malarskich. Dla przemyśleń i inspiracji uczestnicy warsztatów mieli do dyspozycji reprodukcje obrazów kilkudziesięciu znanych, wybitnych polskich malarzy, między innymi: Jana Wodyńskiego, Zygmunta Radnickiego, Piotra Potworowskiego, Jana Cybisa, Eugeniusza Gepperta, Teresy Pągowskiej, Artura Nachta-Samborskiego, Hanny Rudzkiej-Cybisowej, Leona Michalskiego, Jerzego Wolffa, Władysława Strzemińskiego, Aleksandra Rafałowskiego, Marii Jaremy, Tadeusza Brzozowskiego, Tadeusza Dominika, Stefana Gierowskiego, Jacka Sienickiego.

To w szkicu, we wstępnym pomyśle rodzi się i jest w nim zawarta przyszła kompozycja. Bywa, że szkic ulega przetworzeniom, zmianom, ale często jego schemat i zamysł potrafi przetrwać pomimo monumentalizacji i rozbudowy w pracy docelowej.

Czy w ramach warsztatów powstały kopie dzieł naszych rodzimych wielkich twórców? Zdecydowanie nie… Uczniowie prawidłowo podeszli do realizacji tematu zajęć. Zinterpretowali zaproponowane przez nauczyciela reprodukcje obrazów, swobodnie i według własnych odczuć wizualnych. Gdyby powstałe prace miały być typowymi kopiami, wtedy każda z nich musiałaby zachować niezwykle precyzyjną zgodność kompozycyjną, rysunkową i malarską z oryginałem-reprodukcją. Uczniowie, bardziej lub mniej wiernie zachowywali zastane ogólne układy kompozycyjne, aby je przekształcać zgodnie ze swoimi umiejętnościami i predyspozycjami estetycznymi we własne kompozycje barwne, malarskie.

Interpretacja, to dość popularne określenie zjawiska biorącego udział w procesach twórczych różnych dziedzin artystycznych: plastyki, filmu, teatru, muzyki, literatury. Ta czynność intelektualno-uczuciowa musi mieć punkt odniesienia w postaci wzorca, oryginału, motywu w naturze lub otoczenia przedmiotów nieożywionych. Zasada polega na tym, że każdy autor jakiegokolwiek „świata” twórczego ma prawo do swego indywidualnego, niezależnego zbudowania nowej rzeczywistości dla wcześniej analizowanego problemu czy zagadnienia estetyczno-wizualnego, dźwiękowego, czy pisanego.

                                                                        Tekst i zdjęcia: Marek Czarnołęski