Władysław Zamoyski

Władysław Zamoyski (1853-1924) – działacz społeczny, fundator Zakładów Kórnickich. Służył w wojsku francuskim, odbył podróż po Australii i Oceanii. Był rzecznikiem polskiej własności w Prowincji Poznańskiej i współzałożycielem Banku Ziemskiego w Poznaniu. Inwestował w rozwój przemysłu, finansował działalność Biblioteki Kórnickiej, wspierał matkę, Jadwigę Zamoyską, w tworzeniu Szkoły Domowej Pracy Kobiet. W 1885 roku, jako obywatel francuski, musiał opuścić Wielkopolskę. W kolejnych latach działał w Galicji, na długo związał się z Podhalem. W 1889 roku nabył dobra zakopiańskie, czyli znaczną część obecnych Tatr Polskich. W Zakopanem przyczynił się do budowy elektrowni, wodociągów, szkoły, szpitala, poczty, linii kolejowej z Chabówki do Zakopanego, nowego gmachu Muzeum Tatrzańskiego oraz Bazaru Polskiego na Krupówkach. Wspólnie z siostrą Marią cały majątek wraz z Biblioteką Kórnicką przekazał narodowi polskiemu, tworząc fundację Zakłady Kórnickie. W setną rocznicę jego śmierci Senat Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił rok 2024 Rokiem Władysława Zamoyskiego. https://www.senat.gov.pl/aktualnoscilista/art,15769,patroni-roku-2024.html

Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 września 2023 r. o ustanowieniu roku 2024 Rokiem Władysława Zamoyskiego: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP20230001007/O/M20231007.pdf

Netografia:

• Władysław Zamoyski na stronie internetowej Biblioteki Kórnickiej 
• Władysław Zamoyski – władca Tatr, blog na platformie cyfrowej Biblioteki Kórnickiej
• Mąż o niezachwianej woli. Władysław Zamoyski 1853-1924. Cz. 1-2, tekst Krzysztofa Rataja w serwisie Histmag.org 
• Władysław Zamoyski: hrabia-społecznik, tekst Pawła Rzewuskiego w serwisie Histmag.org
• Władysław Zamoyski uratował polskie Tatry, tekst na portalu Polskiego Radia
• Władysław hr. Zamoyski – pan z Wielkopolski – władca Tatr, film dokumentalny na portalu O-nauce.pl
• Władysław Zamoyski w anegdotach / Jan Łuczak // Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej. – Z. 23 (1993), s. 113-123 [online] 
• Władysław hrabia Zamoyski i jego zasługi dla Zakopanego / Jacek Ptak [online] 

W naszej bibliotece:

1. Arystokrata ubogi duchem / Krzysztof Rataj // Wychowawca. – 2022, nr 12, s. 27-30
2. Spór o Morskie Oko : z dziejów tatrzańskiej granicy Polski / Stefan Ciara // Mówią Wieki. – 2022, nr 4, s. 40-43
3. Tatry i Zakopane – prezent dla narodu / Maciej Zdzienicki // Przyroda Polska. – 2008, nr 2, s. 7