W roku szkolnym 2023/2024 Wikimedia Polska i Publiczna Biblioteka Pedagogiczna RODN „WOM” w Częstochowie nawiązały współpracę w zakresie organizacji ogólnopolskiej sieci współpracy i samokształcenia dla nauczycieli bibliotekarzy bibliotek pedagogicznych i szkolnych oraz nauczycieli innych przedmiotów nauczania. Do realizacji przedsięwzięcia włączyły się również inne biblioteki pedagogiczne w Polsce, tworząc ogólnopolską sieć współpracy i samokształcenia „Wikipedia na zastępstwie”. Koordynatorem merytorycznym Wikimedia Polska była Wioletta Matusiak – menadżerka ds. szkoleń i rozwoju Wikimedia Polska, edukatorka, koordynatorka Ogólnopolskiego Programu Rozwijania Kompetencji Liderskich Nauczycieli WIKITEKA. Koordynatorami sieci w PBP RODN „WOM” w Częstochowie byli nauczyciele bibliotekarze dr Agata Arkabus i Anna Płusa.
Głównym celem pracy sieci było poszerzenie wiedzy o Wikipedii i jej projektach siostrzanych oraz pokazanie, jak w ciekawy sposób przekazać tę wiedzę innym nauczycielom i uczniom podczas zajęć edukacyjnych. Spotkania szkoleniowe uczestników sieci odbywały się zdalnie przy wykorzystaniu platformy Teams. W okresie od 13 lutego do 28 maja 2024 r. odbyło się pięć spotkań podczas których poruszono następujące tematy:
SpeedRun – zaskocz swoich uczniów z pokolenia Z i Alfa dynamiczną grą WikiSpeedRun – 13. 02. 2024 r.
Podczas pierwszego spotkania uczestnicy zapoznali się z charakterystyką pokolenia Z i Alfa. Wioletta Matusiak omówiła zalety wykorzystania gier komputerowych w edukacji, w tym SpeedRun, gry opartej na zasobach Wikipedii. Nauczyciele w czasie wideokonferencji mieli możliwość podjęcia grywalizacji w SpeedRun oraz przedstawili swoje uwagi i opinie na temat tej aplikacji edukacyjnej.
Jak Wikipedia pomaga uczyć o ekologii? – 12. 03. 2024 r.
Kolejne spotkanie poświęcone było ekologii. Prowadząca przedstawiła pakiety Eco Paczek (Recykling i odpady; Klimat; Woda) przy wykorzystaniu których nauczyciele mogą prowadzić ciekawe zajęcia dydaktyczne dla uczniów. W drugiej części szkolenia omówione zostały elementy oraz gotowe materiały przydatne dla nauczycieli do tworzenia escape roomu w przestrzeni biblioteki szkolnej lub klasie.
Krytyczne czytanie Wikipedii – 9. 04. 2024 r.
Trzecie spotkanie wprowadziło uczestników w obszary filozofii, krytycznego myślenia oraz metod myślenia logicznego i prowadzenia dyskusji wśród dzieci i młodzieży. Do udziału w wideokonferencji zaproszono Krystiana Karcza – eksperta, nauczyciel etyki, filozofii, wiedzy o społeczeństwie i edukacji dla bezpieczeństwa. Jest on założycielem największego wirtualnego pokoju nauczycielskiego – grupy „Nauczyciele filozofii i etyki” oraz fanpage’a Uczę filozofować. Współautor książki „Filozofuj z dziećmi 2”, popularyzator filozofii, filozofowania oraz nowoczesnych metod nauczania. Oficjalny ambasador studiów filozoficznych.
Budowanie lekcji w oparciu o cykl Kolba – 5 lekcji o Wikipedii – 30. 04. 2024 r.
Nauczyciele podczas szkolenia dowiedzieli się czym jest cykl Kolba i dlaczego jest on ważny w edukacji. Wioletta Matusiak zwróciła uwagę, jak ważna jest praca z uczniami w atmosferze zaangażowania. Wyjaśniła także czym jest Wikipdia, jej projekty siostrzane oraz społeczność ją tworząca. Uczestniczyli otrzymali również pięć gotowych lekcji w oparciu o cykl Kolba wraz z filmami, prezentacjami oraz kartami pracy.
Jak edukować uczniów o prawie autorskim, licencjach Creative Commons, domenie publicznej pracując warsztatowo? – 28. 05. 2024 r.
Ostatnie spotkanie online dotyczyło zagadnień związanych z prawem autorskim, takich jak licencje CC lub domena publiczna. Prowadząca omówiła zasoby legalnych zdjęć i grafik, które można wykorzystywać w pracy zawodowej. Interesującym zagadnieniem dla nauczycieli była organizacja kreatywnych warsztatów tworzenia spersonalizowanych koszulek dla uczniów i przez uczniów.
Udział w pracach sieci współpracy i samokształcenia „Wikipedia na zastępstwie” wniosło wśród uczestników wiele dodatnich komponentów zawodowych i edukacyjnych, które z powodzeniem mogą być wykorzystywane w pracy z uczniami każdego etapu nauczania w bibliotece szkolnej lub przestrzeni szkolnej. Szkolenia pozwoliły nauczycielom usystematyzować wiedzę teoretyczną oraz poznać nowe metody i formy pracy z nowymi, bezpłatnymi narzędziami edukacyjnymi.
dr Agata Arkabus
